Einde

Alle alle mooie dingen komt een einde, dus ook aan deze weblog. Alweer een week in Nederland en nu pas de tijd om dit log uit te luiden. Vorige week zondag ben ik aangekomen op Schiphol en de dag erna stond ik om kwart voor negen op de redactie boven Dudok. Die week vooral mezelf ingewerkt, geslapen en vergaan van de kiespijn. Daar de tandarts vond dat de verstandskies er echt uit moest en ik hem op zijn blauwe ogen geloofde, heb ik de achterste kies rechtsonder de dag voor vertrek uit Dakar laten trekken (Lees: laten snijden). Tip voor iedereen: dat moet je niet doen. Na een nachtvlucht vol turbulentie en geen nachtrust viel ik zondagmiddag uitgeteld op bed voor tv in slaap, maar werd na een paar uur wakker met enorm veel pijn waardoor ik niet meer goed heb kunnen slapen. Pas nadat een week later de eerste hechtingen eruit vielen en ik de twee overige er zelf maar uitgeknipt heb, gaat het beter. Ook de twee vrije dagen van een weekend helpen.
Het einde dus. Dank aan alle lezers en wil die lezer bij de UNDP in Noorwegen zich nu maar eens bekend maken? Je bent in je eentje goed voor 10 procent van alle bezoeken aan deze site...

Erwin

Aftellen

De laatste weken voor vertrek uit Dakar verlopen snel. Nog even dit en nog even dat en voor je het weet is het alweer dinsdag en heb ik nog maar een paar dagen te gaan. Snel even een update. Vandaag is een grote dag voor Senegal. Het voetbalelftal speelt vanmiddag de halve finale van de Africa Cup of Nations en heel waarschijnlijk komt vandaag ook de voormalig premier Idy Seck vrij na zes maanden in de voorarrest te hebben gezeten. Kan hij mooi thuis de wedstijd volgen. Seck zat in de cel omdat hij ervan verdacht werd veel geld te hebben verduisterd bij een aantal bouwprojecten in zijn stad Thies, waar hij burgemeester is. Daarnaast werd hij ervan beticht de staatsveiligheid in gevaar te hebben gebracht. Dat was een onduidelijke aanklacht die recent, onder druk van de Amerikanen, al niet-ontvankelijk werd verklaard. En sinds eind vorige week gonzen de media van de geruchten dat Seck nu dan echt vrij komt. Hij wou zelfs terugkeren bij zijn oude partij en die van de president. Van alle aanklachten blijft intussen weinig over.
Morgen geef ik een borrel voor vrienden en bekenden in Dakar om goedendag te zeggen en heb ik ook nog een radiobijdrage. Donderdag nog een laatste etentje buitenshuis met Ingrid en vrijdag moet ik een verstandskies laten trekken. Jawel, voor het eerst in tien jaar ben ik vorige week bij de tandarts geweest omdat ik pijn had - aan mijn verstandskies dus. Meteen nog een afspraak op de valreep gemaakt omdat ik hier goed verzekerd ben. Dat is maar goed ook, want deze tandarts is reteduur. Ik verkeer daarom wel in goede kringen, hij heeft de president als klant en hij werkt alleen maar in de ochtend omdat hij daarna zo graag wil golfen...

Wat weet een minister van voetbal?

Het voetbal is het gesprek van de dag. Ondanks twee verloren wedstrijden in de poule – alleen van Zimbabwe werd gewonnen – staat Senegal toch vrijdag aanstaande in de kwartfinales van de Africa Cup of Nations. De straten waren gisteren geheel uitgestorven tijdens de derde en laatste poulewedstrijd tegen Nigeria. “We” moesten winnen om nog een kans te maken door te gaan, of het nietige Zimbabwe moest winnen van WK-ganger Ghana, maar dat achtte iedereen onmogelijk. Nigeria had zich al geplaatst en speelde een trainingspot.
Na een goed eerste uur viel de goal aan geheel terecht Senegalese zijde. Dat zat wel goed, dacht iedereen, maar het team inclusief de coach kreeg de bibbers. Alles ging na de goal fout. De defensie stapelde fout op fout, de coach wisselde twee van de beste spelers en zette onder meer een derde (!) centrale verdediger in, de angsthaas. Aan het einde van de wedstrijd stond Nigeria dan ook terecht als winnaar op de borden, 2-1. Het was hopen op een wonder tijdens die andere, tegelijk gespeelde wedstrijd in de poule. En die kwam er. Iedereen in het veld en voor de buis stond perplex toen een minuut later bekend werd dat Ghana het niet had weten te redden tegen Zimbabwe, 2-1 verlies voor het land dat later dit jaar voor het eerst op een eindronde van een WK staat. Na afloop ging ik even de wijk in om te rennen. Iedereen stond op straat met elkaar te discussieren over de wedstrijd en het ongeloof en de opluchting was van de gezichten af te lezen.
De discussie ging vandaag natuurlijk door. De mensen vrezen de volgende tegenstander, Guinee. Het buurland van Senegal eindigde bovenaan in zijn poule door onder meer WK-ganger Tunesië met 3-0 te verslaan! Winnen van dit team in topvorm wordt een hele moeilijke, om niet te zeggen onmogelijke opgave voor trainer Sarr. Hij is in sommige kranten de kop van jut na twee onbegrijpelijke wissels. Vergelijk het met bondscoach Advocaat die Robben durfde te wisselen tijdens het EK in 2004 waardoor Nederland van Tsjechië verloor. Iedereen, maar dan ook iedereen heeft hier een mening over het voetbal en laat die horen ook. Vandaag ving ik in de taxi op de radio een gesprek op met een vrouw die haar ongezouten mening gaf over de wedstrijd van gisteren, vooral de trainer er ongenadig van langs gaf en ook meteen de opstelling voor vrijdag wist te vertellen. Bleek uiteindelijk een onbekend gebleven minister te zijn, ,,merci madame le ministre´´, eindigde de presentator beleefd het gesprek. De taxichauffeur voorspelde overigens een 4-0 verlies tegen Guinee.

Schoonmaken in de hel

Zij was een van de Senegalezen die naar het buitenland ging om te ontsnappen aan de armoede in eigen land. Maar zij belandde in de hel. Zo begint vrij vertaald het verhaal over Michèle Mendy in de krant Le Pop.
Veel Senegalezen vertrekken naar de Arabische koninkrijken in de Golf voor een baan bij iemand in huis, maar Mendy koos zeven jaar geleden om onduidelijke redenen voor Sudan. Zij vond een baan als schoonmaakster van een flat van drie verdiepingen, maar kreeg vrijwel geen salaris. Zo was zij veroordeeld tot een armzalig verblijf in Sudan tot in de lengte van dagen, want geld om terug te gaan naar Senegal was er niet. Niemand in Senegal kon haar meer bereiken, haar ouders beschouwden haar intussen als vermist, om niet te zeggen overleden.
Maar daar kwam de redder in nood. Mendy had de kans gekregen haar verhaal te kunnen vertellen tegen enkele Senegalese studenten in Kartoem. Zij op hun beurt vertelden de hele geschiedenis aan de medewerkers van de Senegalese president Wade, die vorige week een bezoek aan Kartoem bracht voor de top van de Afrikaanse Unie. Wade, volgens de krant erg aangegrepen door het verhaal, aarzelde geen ogenblik. Hij zorgde ervoor dat zij haar achterstallig loon alsnog kreeg (3750 euro) en nam haar hoogstpersoonlijk mee in het presidentiële vliegtuig terug naar Dakar. Volgens de laatste berichten komt Mendy op dit moment bij in het huis van haar ouders in Guédiawaye, voordat zij terugkeert naar haar geboortegrond in de Casamanche. Tijdens de vliegreis naar Dakar kon zij alleen maar zeggen ,,Allahamdoulilah’’.

Vakantiehuwelijken

Nu het toeristenseizoen op volle toeren draait, is het ook drukker dan normaal in het stadhuis van Mbour, een vissersplaats aan de Petite Cote. Sinds het begin van het vakantieseizoen registreert de gemeente, waar de populaire bestemming Saly onder valt, drie tot vier gemengde huwelijken per maand. Het gaat dan meestal om Europese mannen die een jonge Senegalese vrouw aan de haak hebben geslagen. De vrouwen staan intussen in de rij.
De krant Walfadjri besteedde recent aandacht aan de trend. Volgens een woordvoerder van de gemeente zijn er in werkelijkheid meer gemengde huwelijken, een huwelijk op het strand telt nou eenmaal niet mee in de officiële statistieken.
Gaat het nu om een liefdeshuwelijk of om het geld, de meningen zijn verdeeld. Een jonge Senegalese die zojuist met een 49-jarige Fransman is getrouwd verwerpt boos de suggestie van critici dat het om het geld te doen is. ,,Wat weten zij nu van liefde’’, roept ze boos.
Een 19-jarige Senegalese is heel wat realistischer. Al haar hele leven droomt zij ervan om een toerist te trouwen om zo te kunnen emigreren naar Europa. Het goede voorbeeld gaf haar nicht, die inmiddels in Italië woont. En, zo schrijft de krant, hoewel zij nog niemand heeft gevonden, wanhoopt zij nog niet.
De krant waarschuwt voor de valkuilen in een gemengd huwelijk. Door culturele verschillen lopen veel huwelijken stuk. De krant laat een stel aan het woord uit het Canadese Quebec, zij een Franstalige Canadese, hij een Malinees die met haar is meegekomen. Hun huwelijk is verre van een ,,kabbelend riviertje’’, zoals zij zelf zegt. ,,Ieder denkt dat zijn of haar cultuur de beste is, dus zoek je steeds opnieuw een oplossing’’, zegt de vrouw diplomatiek. Zo kiest in Mali de man de naam van een kind, in Canada overleggen de echtgenoten. Dat leverde veel strijd op tijdens de zwangerschap. Om de lieve vrede te bewaren, mocht uiteindelijk de man de naam kiezen.
Het zijn niet alleen vrouwen die soms wanhopig op zoek zijn naar een beter bestaan via het huwelijk. De jonge Babacar S. zoekt een Europese dame, om zoals hij het zelf zegt ,,zijn familie uit de armoede te helpen’’. Sinds september is hij in Saly en omstreken op ,,jacht’’, maar tot nu toe zonder resultaat.
Voor veel vrouwen zal het huwelijk altijd een droom blijven. Velen van hen belanden in de prostitutie in Saly.

En dan nu het weer

Ook hier heeft de koude toegeslagen! Mensen lopen in dikke truien en broeken, mutsen op, onze bewaker heeft nog snel een dikke jas gekocht, wij bibberen op de scooter met jas aan en sjaal om. Jawel, het kwik stijgt niet meer boven de 18 graden overdag - dat is niet veel hier. Het tocht in huis, je wilt je bed 's ochtends niet uitkomen, want onder het dekbed is het zo lekker warm. Half Senegal, mijzelf incluis, loopt te snotteren over straat, de katten krullen in de kussens van de bank ineen om zo warm mogelijk te blijven - hoe moet dat als ze ooit meegaan naar Nederland.
Ik weet het, vergeleken met de winter in Europa is het allemaal relatief en 's middags, als de zon eenmaal is doorgebroken, dan is het best goed toeven op ons nieuwe zonneterras - maar dan alleen in de zon. En over drie maanden klagen we weer dat het zo warm wordt, dus waar hebben we het over? Helaas heeft Ingrid mijn fleece deze week uitgeleend, nou goed, hij had toch iets te korte mouwen, en ik heb altijd nog een vest en shirts met lange mouwen. Maar dat vest moet toch een keer in de was... en dan? Precies: lekker in de zon, uit de wind blijven. Overwinteren heet dat.

Hier sta ik de scooter van Ingrid te inspecteren, toen nog zonder krasje. Ze heeft inmiddels haar eerste ongelukje gehad met het ding. Op de weg naar huis stapte bij een kruispunt een verkoopster opeens naar achter en liep tegen Ingrid aan, die gelukkig langzaam reed. Ingrid viel om en heeft nu een dikke enkel en een paar kleine schaafwonden. Met de scooter gaat het ook goed. Ingrid werd opgevangen door enkele hele aardige en professionele politieagenten. Zij hielpen haar weer op pad; ze herkenden haar omdat ze dagelijks langs dat punt rijdt. De verkoopster kreeg intussen ontzettend op haar falie van die agenten en kwam met de schrik vrij. Maar intussen laten ze wel haar en haar vele collega straatverkopers en bedelaars elke dag toe tot de files. Terwijl de overheid toch enkele maanden geleden een campagne is begonnen is om het verkeer veiliger te maken. Weet de politie daar al iets vanaf?

Met Jos belandde ik in het noorden van Senegal - ergens tussen Djoudj en St-Louis - in een dorp van de Peul. Deze bevolkingsgroep leeft vooral van de veeteelt en in deze regio ook van de handel. De mannen waren volgens de achtergebleven vrouwen op pad met de dieren of bedreven handel tussen Mauretani� en Senegal.

De Africa Cup of Nations

Senegal raakt langzaam maar zeker in de ban van de Can: de Africa Cup of Nations, ofwel de Afrikaanse kampioenschappen voetbal in Egypte. Morgen (maandag) speelt Senegal zijn eerste wedstrijd tegen Zimbabwe. Op papier geen moeilijke tegenstander, een die het vooral moet hebben van zijn fysieke spelletje. Om 17.00 uur plaatselijke tijd is de aftrap in Port-Saïd. In Europa zendt Eurosport beelden uit.
Voor Senegal is het spelen op de Can een troostprijs na de misgelopen kwalificatie voor de WK in Duitsland. Het land eindigde afgelopen najaar tweede in de poule achter Togo, dat zich voor het eerst in de historie wist te plaatsen voor een eindronde van de WK - mede dankzij blunders van Senegal. Dat Senegal en niet Togo op de WK thuishoort, werd zaterdag duidelijk toen Togo zijn openingswedstrijd met 3-1 verloor van Congo, ook al geen WK-ganger. Had Senegal maar meer punten moeten pakken, zou je zeggen.
De Can is hier te volgen via de Senegalese televisiezender RTS. Het zal een van de laatste evenementen zijn die ik zal kijken. Over drie weken vertrek ik naar Nederland, waar ik een halfjaar het politieke nieuws ga verslaan voor de GPD, een koepel voor veel regionale dagbladen in Nederland. Na anderhalf jaar ga ik dus weer werken in Den Haag. Weer een persbureau, nu een met meer ruimte voor diepte, achtergronden en interviews. En weer het Binnenhof. De eerste zes weken zoek ik nog woonruimte. Iemand?